Vitalik Buterin là ai? Anh chính là người sáng lập ra Ethereum – một nền tảng blockchain lớn thứ hai thế giới tính theo vốn hóa thị trường sau Bitcoin. Khi còn nhỏ, Vitalik Buterin đã bộc lộ tài năng nhưng nhanh chóng bị bạn bè cô lập. Tuy nhiên, điều này đã giúp anh phát hiện ra mặt tiêu cực của quyền lực tập trung, dẫn đến việc anh đã tạo ra Ethereum, một loại tiền điện tử có sức ảnh hưởng rất lớn trên thế giới.
Dù phải đối mặt với vô số thử thách từ lúc còn nhỏ cho đến lúc trưởng thành nhưng Vitalik không bao giờ nản lòng và luôn cống hiến hết mình cho công việc. Vậy Vitalik Buterin là ai? Anh đã xây dựng đế chế Ethereum của mình như thế nào? Thiên tài toán học này đã trải qua những gì để có được ngày hôm nay? Tất cả sẽ được giải đáp qua bài viết sau đây của Traderforex.
Tìm hiểu Vitalik Buterin là ai?
Nhà thiên tài cô đơn
Vitalik Buterin là học trò của Nicolas Kokkalis – cha đẻ của Pi Network. Anh là người Canada gốc Nga, có xuất phát điểm là một nhà văn và lập trình viên. Anh đã sớm nổi tiếng khi chưa tròn 20 tuổi bằng việc sáng lập ra Ethereum – nền tảng điện toán phân tán mã nguồn mở dựa trên công nghệ blockchain với khả năng thực thi hợp đồng vô cùng thông minh. Tính đến thời điểm hiện tại, Ethereum có giá trị vốn hóa trên thị trường đạt hơn 367 tỷ Đô la Mỹ (gần khoảng một nửa so với Bitcoin là 755 tỷ Đô la Mỹ).
Vitalik bộc lộ năng khiếu toán học bẩm sinh ngay từ khi còn rất nhỏ. Không như những đứa trẻ khác, món đồ chơi yêu thích của cậu lúc 4 tuổi chính là phần mềm bảng tính Microsoft Excel. Ở trường tiểu học, Vitalik được nhà trường xếp vào lớp năng khiếu, nơi cậu phát triển khả năng về toán học, lập trình và kinh tế. Đặc biệt, cậu có khả năng nhẩm phép cộng có ba chữ số nhanh gấp đôi các bạn cùng trang lứa.
Cô đơn không phải là lựa chọn của Vitalik mà nó là lối sống mà anh đã quen. Do chỉ số IQ cao và năng khiếu toán học bẩm sinh, anh trở thành một kẻ lập dị và bị cô lập với bạn bè. Vitalik không bao giờ được mời đi chơi cùng bạn bè sau giờ học. Cũng chính vì thế mà anh đã sống rất lâu mà không biết đến sự tồn tại của một thứ gọi là: hoạt động ngoại khóa.
“Ở tiểu học, nhiều người đã gọi tôi là thiên tài toán học. Nhưng có nhiều lúc tôi tự hỏi sao mình không thể được đối xử như một người bình thường?” – Vitalik chia sẻ.
Nhận ra mặt tiêu cực của quyền lực tập trung khi chơi Warcraft
Chính vì sự cô lập đó, anh đã dành thời gian để chơi game World of Warcraft thay vì đi chơi với bạn bè như những đứa trẻ khác. Và cũng chính trong thế giới ảo này, Vitalik đã nhận ra bộ mặt xấu xí của quyền lực tập trung. Trong game, anh ấy đã rất nỗ lực mới có thể kiếm được câu thần chú Siphon Life cho nhân vật phù thủy của mình. Tuy nhiên, trong một bản cập nhật trò chơi, nhà phát hành game đã loại bỏ thần chú này. Vì thế, Vitalik không thể ngủ được trong suốt đêm đó.
“Tôi nhận ra rằng bất cứ điều gì liên quan đến quy định của chính phủ hoặc sự kiểm soát của công ty đều là xấu xa. Tôi chắc rằng trong xã hội này luôn có những kẻ ngồi sau bàn làm việc và đắc chí nói: Để xem lần này ta có thể làm khó cho những người ngoài kia như thế nào đây?”
Thế giới quan này của Vitalik rất giống với thế giới quan của những người đầu tiên sử dụng Bitcoin và những người tin tưởng vào nền kinh tế mới. Anh cho rằng kẻ mạnh có quá nhiều quyền lực và quyền lực đó cần được chia sẻ với kẻ yếu vì mục đích cân bằng xã hội. Đây chính là những viên gạch mở đường cho nền tảng phi tập trung Ethereum ra đời.
Bắt đầu bằng Bitcoin
Viết báo để nhận Bitcoin vào những năm cấp 3 (2011-2012)
Năm Vitalik 17 tuổi, trong lúc đang định hướng cho cuộc đời mình, anh vô tình biết đến sự tồn tại của đồng Bitcoin thông qua bố – một nhà khoa học máy tính. Lúc này, Bitcoin chỉ mới ra mắt thị trường được 2 năm.
Ban đầu, anh hoài nghi về giá trị của đồng tiền ảo này vì thấy nó không có sự hỗ trợ từ bất kỳ bên nào. (Ví dụ: khi một quốc gia in tiền, quốc gia đó cần một lượng vàng tương đương để bảo vệ giá trị của đồng tiền). Nhưng càng tìm hiểu sâu, anh càng thấy hứng thú và muốn tham gia vào nền kinh tế mới này. Tuy nhiên, Vitalik không có máy tính đủ mạnh để khai thác Bitcoin và cũng không có tiền để mua Bitcoin. Vì vậy, anh quyết định tìm một công việc liên quan đến Bitcoin và may mắn trở thành người viết bài cho “Bitcoin Weekly”, với mức phí 5 BTC/bài (tương đương 3,5 USD vào thời điểm đó).
Những bài báo mà Vitalik viết đã thu hút sự chú ý của Mihai Alisie, một người đam mê Bitcoin ở Romania. Đến năm 2011, Mihai đã mời Vitalik hợp tác sáng lập ra tờ Bitcoin Magazine, đồng thời cũng để Vitalik là người viết chính của tờ báo này.
Ngưng việc học ở trường để đầu tư vào Crypto (2012 – 2013)
Năm 2012, Vitalik Buterin tốt nghiệp trung học và theo học tại Đại học Waterloo ở Canada chuyên ngành khoa học máy tính. Tại đây, anh trở thành trợ lý nghiên cứu cho nhà mật mã học Ian Goldberg, cựu chủ tịch hội đồng quản trị của tổ chức phi lợi nhuận về quyền riêng tư kỹ thuật số Tor Project.
Vào tháng 5 năm 2013, Vitalik bay tới California để tham dự một hội nghị với tư cách là phóng viên của Tạp chí Bitcoin nhằm gặp gỡ tất cả những người đam mê Bitcoin từ khắp nơi trên thế giới. Tại đây, lần đầu tiên, Vitalik chứng kiến cộng đồng tiền điện tử tồn tại và phát triển xung quanh nền kinh tế mới này: các nhà đầu tư từ kỷ nguyên dot-com đã so sánh tiền điện tử với thời kỳ sơ khai của Internet, giới thiệu ví cứng, nền tảng giao dịch Bitcoin và Bitcoin ATM,…
Vitalik nhớ lại: “Khoảnh khắc đó thực sự khiến tôi cảm động. Nó thuyết phục tôi rằng cuộc phiêu lưu này thật đáng để tham gia”. Vì vậy, anh quyết định bỏ học đại học và nghiên cứu sâu hơn về làn sóng tiền điện tử thú vị này.
Đi khắp thế giới nhằm tìm hướng đi mới cho Crypto (tháng 5-10/2013)
Vitalik bắt đầu đi khắp thế giới để tìm hiểu về các dự án tiền điện tử ở các quốc gia khác nhau. Nhờ đó, anh thấy rằng tất cả các dự án này đều đang cố gắng xây dựng các lớp trên Bitcoin. Điều này tạo ra những lo ngại nghiêm trọng về bảo mật vì ngôn ngữ xây dựng Bitcoin được thiết kế để giảm thiểu sự phức tạp của các giao dịch.
Vitalik phát hiện ra rằng nếu sử dụng ngôn ngữ lập trình Turing để tạo ra phiên bản Bitcoin mới, anh có thể cung cấp các dịch vụ kỹ thuật số không thể tưởng tượng được, chẳng hạn như: tái tạo Facebook, tổng hợp thị trường chứng khoán và xây dựng các công ty công nghệ kỹ thuật số không bị chính phủ quản lý… Tuy nhiên, trái ngược với sự nỗ lực của Vitalik, không ai đồng ý hợp tác với anh cả. Vì thế, người sáng lập ra Ethereum đã một mình xây dựng dự án của riêng mình.
Ethereum – người kế thừa tuyệt vời của Bitcoin (tháng 11/2013 – 2015)
Vào tháng 11 năm 2013, một tháng sau khi trở về nhà, Vitalik đã hoàn thành ý tưởng của mình về Ethereum và gửi cho bạn bè của anh. Mọi người đều thích ý tưởng về Ethereum sau khi xem xong và có khoảng 30 người đã liên hệ với Vitalik để thảo luận về dự án này.
Vào ngày 26 tháng 1 năm 2014, Vitalik công bố dự án Ethereum tại Hội nghị Bitcoin Bắc Mỹ ở Miami. Anh mô tả nó giống như một máy tính toàn cầu chạy trên mạng phi tập trung, với các ứng dụng tiềm năng như bảo hiểm, sàn giao dịch phi tập trung hoặc DAO… Bước ra khỏi bục phát biểu, Vitalik nhận được một tràng pháo tay từ những người tin tưởng, cho rằng Ethereum sẽ trở thành “người kế vị” tuyệt vời của Bitcoin.
Vài tháng sau hội nghị đó, Ethereum đã tổ chức ICO cho token gốc của mạng – Ether – và huy động thành công 31.000 BTC (tương đương 18 triệu USD vào thời điểm đó). Ethereum Foundation là một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Thụy Sĩ được thành lập để giám sát sự phát triển của phần mềm nguồn mở Ethereum.
Năm 2015, Frontier, phiên bản đầy đủ chức năng đầu tiên của Ethereum, đã chính thức ra mắt thị trường. Thành công nhanh chóng của nền tảng này đã thu hút sự chú ý của những ông lớn công nghệ như IBM và Microsoft.
Năm 2017, anh được xếp hạng trong top 10 của danh sách “40 người dưới 40 tuổi có sức ảnh hưởng nhất” và danh sách 600 người dưới 30 danh giá nhất của tạp chí Forbes. Tiếng tăm của Vitalik từ đó cũng lớn dần theo sự phát triển của Ethereum. Hầu hết những người đam mê tiền điện tử đều biết Vitalik Buterin là ai. Tuy nhiên, một lần nữa, những lời đồn đại – nỗi ám ảnh thời đi học của Vitalik – lại xảy ra với anh.
Người ta bảo rằng anh bị tự kỷ, cuộc sống của anh chỉ gói gọn trong một cái vali. Thậm chí, anh còn ăn cả một quả chanh mà không hề bỏ vỏ. Những người làm việc thân cận với Vitalik cũng nói rằng anh là một người rất bí ẩn và khó hiểu.
Sự cố nghiêm trọng ập đến: Ethereum DAO bị hack mất 150 triệu USD (tháng 4-7/2016)
Ethereum là một nền tảng mà tại đó người dùng có thể tự mình xây dựng các ứng dụng (DApps) và các tổ chức tự trị (DAO) phi tập trung. Tuy nhiên, vào năm 2016, một sự kiện không may đã xảy ra: Ethereum DAO đã bị hack do lỗi mã cơ sở ngay sau khi huy động được hơn 150 triệu đô la ETH từ hơn 11.000 thành viên. Nhưng hacker đã không thể “tẩu tán” số tiền ngay lập tức vì hợp đồng thông minh DAO quy định tiền phải bị khóa trong ví đến 28 ngày.
Trước tình huống này, Vitalik dự định sử dụng soft fork (nâng cấp phần mềm và chỉ giữ lại blockchain gốc), đưa các hacker vào danh sách đen và ngăn chặn việc chuyển số tiền trộm được. Tuy nhiên, hacker tuyên bố rằng số tiền anh ta có là hợp pháp do khai thác lỗ hổng kỹ thuật trong DAO và bất kỳ ai cố gắng lấy lại Ether sẽ phải đối mặt với hậu quả pháp lý.
Sau nhiều cuộc tranh luận sôi nổi trên các diễn đàn cộng đồng, vào ngày 20 tháng 7 năm 2016, tại khối 192.000, hard fork Ethereum (một bản nâng cấp phần mềm cho phép Blockchain cũ và Blockchain mới cùng tồn tại) đã được triển khai để thu hồi số tiền bị đánh cắp. Điều này khiến mạng lưới Ethereum bị chia thành 2 Blockchain độc lập: Ethereum/ETH (blockchain mới) và Ethereum Classic/ETC (blockchain ban đầu).
Hành động này của Vitalik đã làm dấy lên các cuộc tranh luận kịch liệt vì blockchain được thiết kế để không thay đổi và chống lại sự kiểm duyệt. Kịch bản này đặt ra những khó khăn về mặt kỹ thuật cũng như các câu hỏi về đạo đức và triết học của công nghệ cũng như khả năng phục hồi của đội ngũ Ethereum. Tuy nhiên, Vitalik chấp nhận mọi lời chỉ trích để bảo vệ tài sản của người tham gia.
Trở thành vị thần tại Trung Quốc
Năm 2017 là một năm thành công đối với Ethereum với giá 1 ETH tăng từ 40 USD lên 826 USD. Tính đến thời điểm hiện tại, ETH vẫn duy trì vị trí “á quân” trên bảng xếp hạng vốn hóa thị trường của crypto với mức giá 2.800 USD/ETH. Để có được thành công như ngày hôm nay, Ethereum đã trải qua một giai đoạn đầy khó khăn.
Năm 2015, sau khi ra mắt Ethereum, Vitalik suýt nữa là cạn tiền. May mắn thay, anh đã gặp Xiao Feng, Giám đốc điều hành của Wanxiang Blockchain, người có ảnh hưởng rất lớn trong cả giới đầu tư và chính trị. Feng đã nhìn thấy tiềm năng của Ethereum và đồng ý mua 500.000 đô la ETH. Việc này đã giúp cứu Ethereum khỏi “cái chết non”.
“Khi Ethereum cần tài trợ, Wanxiang đã mua 500.000 USD Ethereum. Đó là cứu cánh cho dự án” – Vitalik cho hay.
Ngoài ra, Xiao Feng còn hỗ trợ Vitalik giới thiệu mạng lưới đầu tư rộng lớn của mình và thành lập cộng đồng Ethereum đầu tiên trên thế giới. Tại đây, Vitalik đã có cơ hội tiếp xúc với nhiều nhà đầu tư tiền điện tử hàng đầu Trung Quốc. Để phục vụ công việc, anh bắt đầu học tiếng Trung trên điện thoại di động và trở nên thông thạo ngôn ngữ này chỉ sau vài tháng. Anh thường xuyên tổ chức các cuộc họp AMA (Ask Me Anything) để giải đáp các câu hỏi kỹ thuật bằng tiếng Trung. Không những thế, nhà sáng lập Ethereum thậm chí còn sửa lỗi dịch thuật tiếng Trung.
Vitalik cũng đồng thời làm cố vấn cho China Ledger Alliance và là đối tác tại Fenbushi Venture Capital. Tất cả những điều này đã khiến ông nổi tiếng ở Trung Quốc và được ca ngợi như một “vị thần” tại quốc gia tỉ dân này.
Người con vĩ đại khiến nước Nga tự hào
Vitalik là người gốc Nga, vì có nhiều đóng góp nên anh được quê hương vô cùng yêu quý. Vào tháng 8 năm 2017, hơn 5.000 người đã tập trung tại Trung tâm Đổi mới Skolkovo ở Moscow để nghe bài phát biểu của Vitalik. Anh khẳng định Nga là một trong những quốc gia dẫn đầu về nghiên cứu và thử nghiệm công nghệ Blockchain. Bằng chứng là thủ đô nước Nga – Moscow sở hữu một trong những cụm node lớn nhất của nền tảng Ethereum.
Nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của Ethereum, Vitalik đã có cơ hội để gặp mặt và trao đổi với lãnh đạo các quốc gia khác như Anh, Singapore, Estonia, Thái Lan,… Dù vậy, sau khi tiếp xúc với những người điều hành cấp cao này, anh không thấy họ có gì đặc biệt hơn so với người thường.
Vitalik cho rằng: “Thành công của họ một phần đến từ sự chăm chỉ, một phần đến từ tài năng và một phần khác do tìm được đúng người. Ai trong chúng ta cũng có thể tham gia và thay đổi thế giới này, không chỉ riêng những người thông minh nhất.”
Vitalik Buterin và sự ra mắt của Ethereum 2.0
Ethereum đang trong quá trình nâng cấp lên Ethereum 2.0 (hay còn gọi là Serenity) bằng cách chuyển từ Proof of Work (bằng chứng công việc) sang Proof of Stake (bằng chứng cổ phần). Lần nâng cấp này sẽ giúp Ethereum thực hiện các giao dịch nhanh chóng, hiệu quả và có thể mở rộng. Ngoài ra, việc sử dụng Proof of Stake sẽ tiêu thụ năng lượng ít hơn khoảng 99,95% so với Proof of Work.
Bản nâng cấp này bao gồm ba bản phát hành riêng biệt, được thực hiện vào ba thời điểm khác nhau:
- Chuỗi Beacon: Ra mắt vào năm 2020 để bổ sung tính năng staking trên Ethereum và mở đường cho các nâng cấp khác trong tương lai.
- Tích hợp: Ethereum hợp nhất dự kiến sẽ ra mắt vào quý 2 năm 2022. Chuỗi Beacon lúc đó sẽ được tích hợp với mạng chính của Ethereum để giúp hỗ trợ staking và đánh dấu sự kết thúc của quá trình khai thác (mining).
- Chuỗi Shard: Giai đoạn này thể hiện sự phân tách của mạng Ethereum và xảy ra theo từng giai đoạn để cải thiện khả năng xử lý giao dịch, lưu trữ và truy cập dữ liệu của Ethereum. Chuỗi Shard được dự kiến sẽ ra mắt thị trường vào năm 2023.
Tuy nhiên, quá trình nâng cấp Ethereum bị trì hoãn liên tục. Lý do chính được Vitalik chia sẻ đó chính là đội ngũ thực hiện dự án hay xảy ra mâu thuẫn dẫn đến việc nâng cấp Etherreum diễn ra lâu hơn dự tính.
“Đối với dự án Ethereum của chúng tôi, vấn đề lớn nhất còn tồn đọng đó là những vấn đề liên quan đến con người chứ không nằm ở mặt kỹ thuật. Điều này khiến tôi rất đau đầu vì không thể làm hài lòng tất cả mọi người.” – Vitalik cho hay.
Dù thế, dưới sự điều hành của Vitalik, Ethereum vẫn đang dần hoàn thiện quá trình nâng cấp lên phiên bản 2.0 từng ngày. Ethereum không chỉ là tương lai của Vitalik, mà nó còn là nền tảng nơi mà hàng triệu người đang xây dựng và phát triển ước mơ của mình, những người mà thậm chí Vitalik còn chưa gặp mặt bao giờ.
Vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu Vitalik Buterin là ai cũng như quá trình ông cho ra đời Ethereum. Như chúng ta đã thấy, sự thành công nào cũng phải đánh đổi bằng rất nhiều mồ hôi và nước mắt. Vì thế, đừng nản lòng với những khó khăn trước mắt bạn nhé. Trader Forex chúc các bạn luôn vững bước trên con đường mình đã chọn và gặt hái được nhiều thành công!
Xem thêm:
Michael Saylor là ai? Hành trình của ông trong sự nghiệp đồng hành với Bitcoin
Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.
