OTC là gì? Những sản phẩm thuộc thị trường OTC

OTC là gì? Để tham gia và trụ vững trên thị trường tài chính, các trader đòi hỏi phải có kiến thức đủ và chuyên sâu về lĩnh vực này. Đặc biệt, các bạn cần nắm được các thuật ngữ sàn OTC, thị trường OTC là gì. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích cho bạn khái niệm về thị trường OTC – Over The Counter và các thông tin liên quan.

OTC là gì? Tổng quan về sàn OTC

OTC là một thị trường tài chính phi tập trung không có địa điểm giao dịch chi tiết. Sàn giao dịch OTC là nơi các nhà giao dịch giao dịch chứng khoán thông qua máy tính có kết nối Internet. Xét cơ bản, thị trường tài chính được chia thành hai loại: tập trung và phi tập trung.

Thị trường tập trung là thị trường có nơi giao dịch cụ thể và hệ thống điều tiết việc giao dịch các công cụ tài chính như sàn giao dịch chứng khoán (trading floor).

Thị trường phi tập trung không có địa điểm giao dịch như sàn tập trung và OTC (Over The Counter) là một trong số đó. OTC được xem là thị trường thứ cấp và các giao dịch được thực hiện dựa trên thỏa thuận song phương giữa những người tham gia. Giải thích theo cách khác, người mua và người bán sẽ tự đàm phán, thống nhất giá cả mà không có sự can thiệp của thị trường tập trung.

Vì thị trường OTC không có địa điểm giao dịch cụ thể nên khả năng một bên không tuân theo thỏa thuận sẽ cao hơn nhưng nó cũng mang đến cho nhà giao dịch cơ hội giao dịch hấp dẫn và linh hoạt hơn. Bên cạnh đó, tuy không có địa chỉ cụ thể nhưng nếu trader giao dịch trên sàn OTC, thị trường OTC, đều có sự quản lý của các cơ quan giám sát.

Tương tự với sở giao dịch chứng khoán hoặc những thị trường truyền thống, thị trường OTC hình thành với mục đích phát triển kinh tế và tăng thanh khoản. Đây cũng là phương án thay thế của các doanh nghiệp chưa đủ điều kiện niêm yết trên thị trường.

Những đặc điểm của thị trường OTC là gì?

Ngoài giới thiệu thị trường OTC là gì bên trên, thị trường này còn có những đặc điểm quan trọng dưới đây:

Với hai thập kỷ đã đi qua, thị trường OTC tiếp tục phát triển theo cấp số nhân, thậm chí bỏ xa volume giao dịch của các thị trường tập trung. Lúc đầu, chỉ có các quỹ lớn và tổ chức tài chính mới tham gia thị trường OTC (hay Over The Counter), nhưng với sự đột phá của công nghệ hiện tại, bất cứ ai cũng có thể tham gia thị trường này dựa trên các sàn giao dịch OTC hoặc nhà cung cấp dịch vụ tài chính.

Hoạt động của thị trường chứng khoán OTC từng bị giới hạn vì đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của Lehman Brothers trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Kể từ đó, các quy định mới đã được thiết lập. Các quy định này đã được nhóm các nền kinh tế lớn G20 thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh Pittsburgh vào tháng 9 năm 2009. Trong hội nghị này, Quy Chế Liên minh Châu Âu số 648/2012 (EMIR) có hiệu lực vào năm 2012.

OTC là gì? Những đặc trưng chính của thị trường OTC bao gồm:

• Giao dịch được tiến hành căn cứ vào thỏa thuận giữa các bên, có sự đảm bảo.
• Giao dịch diễn ra không phải thông qua sàn giao dịch chứng khoán tập trung mà trên nền tảng điện tử hoặc điện thoại.
• Theo lý thuyết, OTC là thị trường phi tập trung không có sự quản lý, nhưng thực tế thì trader khi tham gia vào sàn OTC sẽ có sự quản lý chặt chẽ từ cơ quan và quy định từ sàn OTC, hay Luật chứng khoán.

Cách hoạt động của thị trường chứng khoán OTC

Thị trường chứng khoán phi tập trung (OTC) có một cá nhân, một cá thể đơn lẻ hoặc thực thể pháp lý được tự mình định giá, gọi là “nhà tạo lập thị trường – market maker”. Người mua hoặc người bán có thể liên hệ với người này thông qua sàn môi giới niêm yết. Trong quá trình thỏa thuận, họ sẽ mua theo giá bán (Bid) hoặc bán theo giá mua (Ask)… Khác với thị trường tập trung, giá sẽ do nhà tạo lập thị trường đề ra và có thể thỏa thuận.

Lợi ích và hạn chế của thị trường OTC là gì?

OTC có rất nhiều lợi ích và hạn chế dành cho trader khi tham gia. Trong đó:

Lợi ích của OTC là gì?

• Thỏa thuận hợp đồng với điều kiện linh hoạt, không cố định.
• Vốn giao dịch ít.
• Công cụ tài chính giá thấp.
• Đa dạng các loại tài sản giao dịch.
• Nguồn tiếp cận tài chính dành cho các doanh nghiệp không đủ điều kiện niêm yết trên thị trường tập trung.
• Thời gian giao dịch thoải mái hơn các phiên giao dịch trên thị trường tập trung.

Hạn chế của OTC là gì?

• Thiếu minh bạch, các doanh nghiệp không nhất thiết phải cung cấp quá nhiều thông tin.
• Rủi ro lớn. Để hạn chế rủi ro, nhà giao dịch cần phân chia danh mục đầu tư, không đầu tư quá nhiều.
• Tính thanh khoản thấp.
• Giá có thể được bảo mật.

Những sản phẩm phái sinh tài chính trên sàn OTC Việt Nam

Có rất nhiều công cụ tài chính phục vụ đầu tư vào sàn OTC và thị trường OTC Việt Nam. Bên cạnh các sản phẩm đã có sẵn trên thị trường tập trung, nhà giao dịch còn có các công cụ tài chính phái sinh. Trên thực tế, sàn OTC đa dạng các giao dịch phái sinh do mức đầu tư ban đầu nhỏ.

Các sản phẩm tài chính ưa thích trên các sàn giao dịch chứng khoán OTC và thị trường OTC là: giao dịch kỳ hạn (forward), hoán đổi (swap), CFD, Forex và mới đây là crypto. Cùng tìm hiểu chi tiết về các sản phẩm này dưới đây:

Giao dịch kỳ hạn (Forward) trên sàn OTC

Hợp đồng kỳ hạn là các công cụ tài chính phái sinh được giao dịch trên các sàn OTC (Over The Counter). Hợp đồng kỳ hạn là một cuộc đàm phán giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản cơ bản tại một thời gian xác định trong tương lai với mức giá được xác định trước khi hợp đồng được ký kết. Chúng ta có thể dùng hợp đồng kỳ hạn với mục đích đầu cơ hoặc hạn chế rủi ro.

Forward đã phát triển theo cấp số nhân khi nhiều doanh nghiệp lớn sử dụng nó để hạn chế rủi ro về lãi suất và tiền tệ. Thế nhưng, rất khó để đo lường quy mô của thị trường chứng khoán OTC này vì người mua và người bán tự thỏa thuận các điều khoản trong hợp đồng của mình và bảo mật chúng.

Giao dịch hoán đổi (Swap)

Giao dịch hoán đổi là một cuộc đàm phán giữa hai bên để trao đổi một khoảng tiền nhất định, thường gắn liền với lãi suất, vào thời điểm tương lai cụ thể.

Giao dịch hoán đổi lãi suất ưa thích nhất là khoản thanh toán bằng lãi suất cố định thành khoản thanh toán có lãi suất điều chỉnh.

Hợp đồng Swap buộc phải có những thông tin sau: ngày bắt đầu và kết thúc, tài sản đàm phán (tiền tệ, tín dụng), tiền tệ tham chiếu, vấn đề nói đến, số lần thanh toán.

Lưu ý đừng nhầm lẫn giữa hợp đồng hoán đổi (Swap) và swap Forex hoặc swap tiền tệ. Swap Forex là một mức hoa hồng mà sàn OTC sẽ thu của trader để mở lệnh từ ngày này đến ngày khác.

Hợp đồng chênh lệch (CFD)

Hợp đồng chênh lệch CFD là sản phẩm phái sinh tiếp theo. Giá trị của CFD được tính căn cứ vào tài sản cơ bản như cổ phiếu, hợp đồng tương lai, tiền tệ, hàng hóa, chỉ số hay tiền mã hóa. Nếu giao dịch với CFD, trader không cần nắm giữ tài sản thực mà sẽ đầu cơ giá tăng hoặc giảm.

Cách hoạt động của CFD trên sàn OTC là gì? Khi lựa chọn CFD, nhà giao dịch cần nắm bắt giá trị tài sản đang như thế nào. Khi thị trường đang đi theo xu hướng mà trader dự đoán, sẽ giúp kiếm được tiền. Ngược lại nếu nó đi ngược lại với dự đoán, trader sẽ mất tiền.

Hợp đồng chênh lệch CFD có nhiều lợi ích dành cho nhà đầu tư. Đặc biệt là không quy định ngày hết hạn. Vì vậy, nhà giao dịch có thể ngừng lệnh giao dịch bất kỳ khi nào nếu muốn. Bên cạnh đó, CFD là sản phẩm đòn bẩy nên bạn hãy hạn chế đầu tư với số vốn lớn, trader có thể vào lệnh với số vốn nhỏ. Đồng thời, hợp đồng phái sinh này cũng khuếch đại lợi nhuận và cũng có thể khuếch đại thua lỗ. Do đó, hãy sử dụng thận trọng.

Forex

Forex hiện đang là thị trường tài chính hàng đầu thế giới với trên 6 nghìn tỷ đô la giao dịch mỗi ngày giữa các ngân hàng, tập đoàn, nhà đầu tư và thậm chí là chính phủ.

Với thị trường Forex, sản phẩm giao dịch là các cặp tiền tệ. Giá trị của các cặp tiền Forex đo lường giá trị của 2 loại tiền tệ của cặp tiền đó. Ví dụ: cặp EURUSD đo lường giá trị của Euro so với USD. Nếu giá cặp tiền tăng, thì EURO tăng và ngược lại.

Nhà giao dịch có thể căn cứ vào điều này để kiếm lợi nhuận hoặc thua lỗ. Phiên giao dịch Forex mở cửa 24h/ngày và 5 ngày/ tuần. Thời gian từ 11:00 tối Chủ nhật và đóng cửa vào 10:00 tối thứ 6 (CET).

Crypto

Thị trường crypto hay tiền điện tử, là thị trường phi tập trung. Những trader tự tiến hành các giao dịch hoặc dựa vào một doanh nghiệp chuyên cung cấp dịch vụ. Vì vậy, crypto được xem là sàn OTC (Over The Counter). Toàn bộ các giao dịch tiền điện tử đã xác thực được lưu lại trên hệ thống, nó tên là blockchain.

Số lượng tiền điện tử trên thế giới hiện tại rất lớn cùng với sự phát triển của công nghệ. Hiện tại, thị trường đã có trên 5.000 loại tiền crypto trên CoinMarketCap. Nổi tiếng nhất là Bitcoin, Dash, Bitcoin Cash, Ethereum, EOS, Ripple. Nhà giao dịch có thể khai thác tiền điện tử bằng cách mua trực tiếp hoặc dựa trên giao dịch CFD.

Cách phòng tránh rủi ro khi giao dịch trên sàn OTC là gì?

Hạn chế lớn nhất của thị trường OTC là gì? Đó chính là không có sự quản lý đầu đủ, sẽ có sơ hở về vi phạm điều khoản hợp đồng. Vì vậy, để hạn chế rủi ro, nhà giao dịch cần lựa chọn một sàn giao dịch chứng khoán để tránh gặp lừa đảo.

Tiêu chí chấm điểm các sàn OTC uy tín là:

• Có giấy phép kinh doanh: Thị trường tài chính có nhiều rủi ro. Tuy nhiên, giao dịch trên sàn OTC có giấy phép kinh doanh giúp trader yên tâm hơn về vấn đề lừa đảo, gian lận trong giao dịch. Qua đó, hạn chế rủi ro về mức thấp nhất.
• Bảo mật tài khoản: Nếu sàn OTC biết bảo mật và tách biệt tài khoản trader với tài khoản doanh nghiệp được đánh giá là chất lượng. Thông qua đó, tài khoản của bạn sẽ luôn khả dụng bất cứ khi nào. Và như vậy, sàn giao dịch sẽ không thể lấy tiền của bạn để sử dụng cho mục đích khác.
• Đòn bẩy cao: Để quản lý các lệnh giao dịch, nhà giao dịch cần có nhiều tỷ lệ đòn bẩy đa dạng, phù hợp với nhu cầu của mình.
• Lệnh khớp nhanh chóng và trượt giá nhỏ,spread thấp: Đây chính là điểm cộng của một sàn OTC khi họ có thể khớp lệnh của trader một cách nhanh chóng với mức giá ask.
• Hỗ trợ khách hàng: Thật tiện ích nếu dịch vụ của sàn OTC có thể sử dụng bằng ngôn ngữ địa phương và có trụ sở ở nơi mà trader đang sống. Nhờ đó, nếu có bất kỳ thắc mắc hay vấn đề phát sinh, nhà giao dịch có thể đến trụ sở để giải quyết.
• Đào tạo: Sàn giao dịch OTC không được phép đưa ra lời khuyên giao dịch cho trader. Tuy nhiên họ có thể đưa ra các kiến thức về giao dịch.

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu OTC là gì, thị trường OTC là gì trong bài viết ngày hôm nay. Có thể thấy, đây là một thị trường đáng để khai thác trong thời gian gần đây, khi công nghệ đang phát triển ngày một nhiều hơn. Hy vọng rằng thông qua những thông tin mà Trader Forex đã cung cấp, các bạn sẽ có thể đưa ra quyết định giao dịch đúng đắn. Chúc các bạn thành công!

Tham khảo thêm:

Thị trường tài chính đóng vai trò gì trong nền kinh tế?

Mối quan hệ giữa vàng dầu và đô la Mỹ là như thế nào?

Lê Võ Trọng Tú

Tôi là Lê Võ Trọng Tú, một Trader Full Time với đam mê phân tích và nhiệt huyết với những con số. Hãy kết nối và chia sẻ cùng chúng tôi – TraderForex. Tôi không hứa sẽ giúp bạn “giàu nhanh”, nhưng tôi sẽ cung cấp cho bạn những “công cụ” để tạo đà phát triển tốt nhất có thể.