Mô hình con dơi là gì? Hướng dẫn giao dịch với Bat Pattern

Mô hình con dơi là một mô hình thuộc nhóm Harmonic patterns. Khi giao dịch trên sàn Forex, trader sẽ thường nhìn thấy mô hình con dơi và nó mang lại rất nhiều lợi ích. Nếu đã đọc qua bài viết về Gartley pattern, mô hình con dơi hay Bat pattern cũng gần tương tự như vậy. Chính vì thế, nhiều nhà giao dịch không phân biệt được đâu là Gartley pattern và đâu là Bat pattern. Bài viết hôm nay, cùng Trader Forex làm quen và học cách sử dụng mô hình con dơi trong giao dịch bạn nhé!

Mô hình con dơi là gì?

Như đã giới thiệu, mô hình con dơi nằm trong nhóm mô hình Harmonic, đóng vai trò hỗ trợ nhà giao dịch trên sàn ngoại hối. Cha đẻ của đại gia đình Harmonic pattern là Scott Carney, ông phát triển và hoàn thành mô hình vào năm 2001. Theo Carney, mô hình con dơi là một trong những mô hình có độ chính xác cao nhất trong nhóm Harmonic bởi vì nó đưa ra tín hiệu ở phạm vi dừng lỗ nhỏ nhất. Và hiện nay, mô hình con dơi rất nổi bật và nó được nhiều trader quan tâm đến.

Mô hình con dơi tên tiếng Anh là Bat pattern, mô hình này có những đặc điểm khác nhau để dự đoán xu hướng đảo chiều sẽ có thể nằm ở phạm vi nào. Thời gian để xác định mô hình hoàn tất sẽ lâu hơn và tỉ mỉ để đạt độ chính xác nên Bat pattern mang lại hiệu quả và trader rất tin tưởng vào mô hình này.

Gartley pattern và Bat pattern có những điểm gần giống nhau như điểm C không cắt điểm A và điểm D không cắt điểm X. Cụ thể hơn, mô hình con dơi có một vùng AB = CD và biến thể thường sẽ là 1.272AB = CD.

Bạn có thể sử dụng mô hình con dơi ở tất cả các loại thị trường tài chính. Nó có hiệu lực với toàn bộ kênh đầu tư và dùng được ở các khung thời gian lớn hơn. Một vài khung thời gian thích hợp để bạn có thể ứng dụng đó là từ khung H1 trở lên. Với những khung thời gian lớn, mô hình con dơi sẽ có độ chính xác cao.

Cách xác định mô hình con dơi và nguyên tắc về tỷ lệ Fibonacci của mô hình này

Làm sao để nhận biết Bat pattern?

Thoạt nhìn, mô hình con dơi sẽ giống như chữ M hoặc chữ W. Tuy nhiên, nếu hiểu sâu hơn một chút, mô hình này sẽ giống với một đôi cánh của con dơi, vì vậy mà ta có thể hiểu được tại sao mô hình này gọi là mô hình con dơi (Bat pattern).

Đi sâu vào phân tích đặc điểm của mô hình con dơi, cụ thể mô hình gồm có 5 điểm lần lượt là X, A, B, C, D. 5 điểm này sẽ hình thành 4 sóng XA, AB, BC và CD. Quy tắc của những sóng này đó là:

• Sóng khởi đầu mô hình là sóng XA, song này cũng có độ dài dài nhất trong Bat pattern. Đồng thời, sóng XA có thể điều chỉnh tùy thuộc vào xu hướng thị trường, nó có thể tăng hoặc giảm. Trường hợp giảm sẽ tạo thành mô hình Bearish Bat. Trường hợp tăng sẽ tạo thành mô hình Bullish Bat.
• Khoảng sóng AB sẽ ngược hướng sóng XA và điểm B không cắt quá một nửa khoảng sóng XA.
• Khoảng sóng BC sẽ cùng hướng với khoảng sóng XA. Điểm C không cắt quá điểm A.
• Sóng kết thúc mô hình con dơi sẽ là sóng CD, và sóng này sẽ đi ngược hướng sóng XA. Đồng thời, điểm D cắt sóng BC nhưng không cắt qua điểm X. Trader nên lưu ý về con sóng này vì nó đóng vai trò chủ chốt của Bat pattern. Con sóng này sẽ là chìa khóa để nhận biết có phải là mô hình con dơi đã hình thành hay không.

Phân loại mô hình và những nguyên tắc về tỷ lệ Fibonacci của Bat pattern

Bat pattern được chia ra làm 2 loại, đó là:

• Mô hình con dơi tăng giá (Bullish Bat pattern)
• Mô hình con dơi giảm giá (Bearish Bat pattern)

Bullish Bat pattern

• Khởi đầu mô hình con dơi tăng giá là sóng XA sẽ hình thành, dự đoán về xu hướng tăng giá. Tuy nhiên, chưa xác định tuyệt đối vì không có nguyên tắc quy định chi tiết về xu hướng này.
• Giá biến động hồi về điểm B, sóng AB có tỷ lệ Fibonacci thoái lui dao động trong 0.382 đến 0.5 của đoạn XA.
• Tiếp đó, giá điều chỉnh tăng về điểm C và sóng BC có tỷ lệ Fibonacci dao động trong 0.382 đến 0.886 của đoạn AB.
• Kết thúc mô hình con dơi sẽ là sóng CD giảm. Sóng CD kéo dài với tỷ lệ 1.618 đến 2.618 của đoạn BC. Hoặc sóng CD có tỷ lệ Fibonacci là 0.886 so với sóng XA.

Bearish Bat pattern

• Khởi đầu của mô hình con dơi giảm giá là đoạn sóng XA giảm, dự đoán về xu hướng thị trường giảm. Tương tự, chúng ta vẫn chưa thể xác nhận tuyệt đối vì không có nguyên tắc rõ ràng về xu hướng này.
• Giá biến động tăng hướng về điểm B, sóng AB có tỷ lệ Fibonacci dao động trong 0.382 đến 0.5 của đoạn XA.
• Tiếp đó, giá điều chỉnh giảm về C và sóng BC có tỷ lệ Fibonacci dao động trong khoảng 0.382 đến 0.886 của đoạn AB.
• Kết thúc mô hình con dơi giảm là đoạn sóng CD tăng, với sóng CD kéo dài và có tỷ lệ 1.618 đến 2.618 so với đoạn BC. Hoặc tỷ lệ Fibonacci của CD sẽ là 0.886 so với đoạn XA.

Những nguyên tắc quan trọng về tỷ lệ Fibonacci của Bat pattern

• Đoạn AB có tỷ lệ Fibonacci trong khoảng 0.382 hoặc 0.5 so với đoạn XA. Tuy nhiên, theo quan điểm của Scott Carney, 0.5 sẽ là tỷ lệ thích hợp nhất cho Bat pattern.
• Tuy đoạn CD có thể kéo dài một tỷ lệ trong khoảng 1.618 đến 2.618, nhưng tốt nhất, tỷ lệ nên nằm ở 1.618 – 2.0 dành cho mô hình này.
• Trong 2 trường hợp về tỷ lệ Fibonacci của sóng CD thì trường hợp tỷ lệ Fibonacci của CD so với đoạn XA quan trọng hơn tỷ lệ kéo dài của CD so với đoạn BC. Nói một cách cụ thể hơn, để hình thành một mô hình con dơi thích hợp nhất, cần thiết CD phải có tỷ lệ Fibonacci đúng 0.886 so với XA. Việc CD kéo dài so với BC một khoảng bao nhiêu cũng được, tuy nhiên cần trong khoảng 1.618 đến 2.618.

Trong tất cả các mô hình thuộc Harmonic pattern, mô hình con dơi có yêu cầu chính xác về tỷ lệ Fibonacci của sóng CD so với sóng XA. Vì thế, khi sử dụng mô hình con dơi để giao dịch, trader cần quan tâm nhiều hơn đến những nguyên tắc sau:

• Đầu tiên, sóng AB có tỷ lệ thoái lui chính xác là 0.5 so với sóng XA. Đây là tỷ lệ thoái lui thích hợp tuyệt đối giúp trader nhận được tín hiệu giao dịch hiệu quả cao.
• Tiếp theo, đoạn CD cần tỷ lệ Fibonacci chính xác là 0.886 so với sóng XA. Khi trường hợp này diễn ra, tỷ lệ sẽ hội tụ chung với tỷ lệ 1.618 đến 2.618 so với sóng BC.
• Cuối cùng, sóng BC cần tỷ lệ Fibonacci trong khoảng 0.382 đến 0.886 so với sóng AB.

Lợi ích của mô hình con dơi dành cho trader

Mặc dù mô hình con dơi có điểm tương đồng với mô hình Gartley nhưng mô hình con dơi sẽ giúp trader xác định điểm vào lệnh đúng hơn. Nguyên nhân là do với Bat pattern, sóng CD cần đạt được tỷ lệ Fibonacci chính xác là 0.886 so với sóng AB (Đối với Gartley pattern sẽ là 0.786). Lúc này, nhà giao dịch có thể vào lệnh mua với giá thấp và vào lệnh bán với giá cao.

Với Bullish Bat pattern, đoạn XA sẽ hướng lên trên nếu mô hình này hoàn tất. Khi đó, xu hướng giá sẽ tăng và tạo ra sự tiếp diễn của xu hướng sóng XA. Trường hợp là Bearish Bat pattern, đoạn XA sẽ hướng xuống dưới nếu mô hình này hoàn tất. Lúc này, xu hướng giá sẽ giảm và tiếp diễn với xu hướng của sóng XA.

Cách giao dịch thông minh cùng mô hình con dơi

Để giao dịch hiệu quả cùng mô hình con dơi, chúng ta cần thực hiện 4 bước đơn giản. Chúng cũng tương tự các mô hình thuộc nhóm Harmonic khác, tuy nhiên sẽ có một vài điểm phân biệt trong giai đoạn xác định mô hình và giai đoạn vào lệnh.

Bước 1: Xác định mô hình hình thành

Nếu giá điều chỉnh và hình thành chữ M hoặc chữ W, đỉnh trước cao hơn đỉnh sau hoặc đáy trước thấp hơn đáy sau thì nhà giao dịch có thể tự tin về sự hình thành của một trong những mô hình thuộc nhóm Harmonic.

Cách để không nhầm lẫn giữa Bat pattern và Gartley pattern là điểm A của mô hình con dơi sẽ có tỷ lệ Fibonacci cạn hơn so với mô hình Gartley. Bên cạnh đó, khi sóng XA có tỷ lệ Fibonacci chính xác là 0.5 thì trader có thể kết luận đây chính là mô hình con dơi.

Bạn có thể truy cập thêm các bài viết của Trader Forex để tìm hiểu về một số chỉ báo thuộc mô hình Harmonic. Chỉ báo giúp trader có thể xác định các mô hình Harmonic dễ dàng hơn, nhưng độ chính xác sẽ không đáng kể bởi vì không có một quy luật nào chi tiết đối với tỷ lệ Fibonacci. Đồng thời, các chỉ báo của Harmonic patterns có thể làm cho trader bị nhầm lẫn và dẫn đến khó khăn trong giao dịch. Cụ thể là có rất nhiều mô hình không xác định được hiện ra và nó tạo thành các hình ảnh khó nhìn trên biểu đồ. Bạn có thể quan sát minh họa dưới đây:

Bước 2: Đo và xác định tỷ lệ Fibonacci của mô hình

Ở giai đoạn tiếp theo, trader cần dùng đến Retracement Fibonacci (FR) và Fibonacci Extension (FE) để đo các tỷ lệ cần thiết.

Để nhận biết chính xác mô hình con dơi, bạn cần quan sát khu vực điểm B. Trader hãy dùng đến Fibonacci Retracement để đo lường tỷ lệ Fibo của sóng AB so với sóng XA. Trường hợp tỷ Fibo nằm khoảng từ 0.382 đến 0.5 thì bạn có thể chấp nhận. Tuy nhiên, cha đẻ của mô hình con dơi cho rằng tỷ lệ 0.5 chính là tỷ lệ Fibonacci lý tưởng nhất.

Tiếp theo, trader sử dụng Fibonacci Extension để đo lường tỷ lệ kéo dài của sóng CD so với sóng AB. Khoảng dao động từ 1.618 đến 2.618 là thích hợp. Cụ thể, sóng CD so với sóng AB cần kéo dài khoảng 1.618. Trường hợp sóng BC có tỷ lệ Fibonacci là 0.886 thì sóng CD cần phải kéo dài khoảng 2.0 đến 2.618. Khi đạt được tỷ lệ như đã nêu, Bat pattern chắc chắn đã hình thành. Ngoài ra, tỷ lệ Fibonacci của sóng CD so với sóng XA cũng được chấp nhận.

Điểm kết thúc khi hoàn thiện mô hình con dơi đó là dựa vào tỷ lệ Fibonacci của sóng CD so với song XA. Đặc biệt của Bat pattern chính là trader cần xác định chính xác tỷ lệ này là 0.886. Trường hợp tỷ lệ thấp hơn ngưỡng yêu cầu này, tỷ lệ Risk:Reward sẽ hợp lý hơn. Tuy nhiên nếu cao hơn tỷ lệ 0.886, đây không phải là mô hình con dơi.

Chính vì thế, để giao dịch chính xác với mô hình con dơi, nhà giao dịch cần vào lệnh ngay lập tức khi điểm D đạt tỷ lệ Fibonacci là 0.886. Nếu chưa đạt tỷ lệ này, nhà giao dịch không nên vội vàng vào lệnh. Ngược lại, khi mô hình đạt được tất cả các yêu cầu trên và điểm D có mức Fibonacci là 0.886 thì xác suất đây chính là mô hình con dơi rất là cao. Nhà giao dịch cần nắm bắt cơ hội nhanh chóng và tiến hành giao dịch trong giai đoạn này.

Bước 3: Tiến hành vào lệnh

Để vào lệnh hiệu quả với mô hình con dơi, chúng ta sẽ có 3 cách cụ thể như sau:

Cách 1: Thời điểm mô hình con dơi đã hoàn tất

Tức là nếu giá điều chỉnh và chạm mức thoái lui 0.886 dành cho đoạn XA, có một sự đảo chiều từ cây nến sau điểm D thì trader vào lệnh. Khi đó, mô hình con dơi đã hoàn tất nên nó cung cấp tín hiệu giao dịch chính xác hơn. Cần lưu ý nếu cây nến xác định có thân lớn thì lợi nhuận của lệnh bạn vào sẽ giảm đáng kể.

Cách 2: Thời điểm mô hình chưa hoàn tất

Với phương án này, khi giá biến động và chạm vào mức thoái lui 0.886 của sóng XA thì trader có thể tiến hành đặt lệnh. Ở đây, nhà giao dịch không cần quan tâm liệu giá có xu hướng đảo chiều không. Có thể thấy điểm vào lệnh này tương đối nhanh nhưng khá rủi ro. Giải pháp để hạn chế nguy hiểm và tăng tỷ lệ thành công của entry point đó là trader chỉ dùng để phương án này khi sóng AB có tỷ lệ Fibonacci chính xác là 0.5 so với sóng XA.

Cách 3: Entry point khi có dấu hiệu đảo chiều của mô hình nến

Nguyên nhân mà phương pháp giao dịch này có thể kết hợp được với tín hiệu đảo chiều của mô hình nến đó là vì nó cũng thuộc phương pháp phân tích hành động giá. Điểm mạnh đó là đem lại tín hiệu mạnh và khá chính xác.

Để tiến hành cách này, trader cần chờ khi giá chạm tỷ lệ thoái lui 0.886 của sóng XA và cùng lúc hình thành mô hình nến đảo chiều. Khi đó, trader vào lệnh khi mô hình nến hoàn thiện.

Phương án này có ưu điểm là giúp trader có điểm vào lệnh hợp lý và tín hiệu giao dịch mạnh, độ chính xác cao. Những điều này sẽ giúp trader tăng tỷ lệ thành công.

Bước 4: Đặt cắt lỗ và chốt lời

Cắt lỗ (Stop loss)

Vì điểm X có thể thấp nhất hoặc cao nhất trong mô hình con dơi nên nếu giá vượt qua điểm X thì mô hình này sẽ không được hình thành. Vì thế, ở mọi tình huống, trader cần đặt điểm cắt lỗ ở dưới điểm X thuộc Bullish Bat pattern hoặc trên điểm D thuộc Bearish Bat pattern.

Thế nhưng nếu tình huống có sự hình thành của mô hình nến đảo chiều thì trader có thể đặt cắt lỗ ở trên hoặc dưới điểm D. Đồng thời, căn cứ vào Bullish Bat pattern và Bearish Bat pattern để đặt được tỷ lệ R:R tốt nhất.

Chốt lời (Take profit)

Tương tự với những mô hình Harmonic, Bat pattern cũng có rất nhiều điểm đặt Take profit hiệu quả. Đó là:

• Đặt chốt lời ở phạm vi giá chạm điểm C. Đây cũng chính là điểm đặt Take profit lý tưởng vì điểm D đã kéo dài được một tỷ lệ đáng kể so với BC (Khoảng 1.618-2.618).
• Điểm CD có tỷ lệ Fibonacci là 0.886 so với đoạn XA nên phạm vi giá chạm điểm A gần với phạm vi giá chạm điểm Y. Bên cạnh đó, DY tương đương khoảng cách từ điểm X đến điểm A. Trader có thể chọn một trong 2 phạm vi này để đặt Take profit.
• Tiếp đó sử dụng Fibonacci Retracement cho sóng CF, chọn điểm Take profit hợp lý trong các tỷ lệ kéo dài quan trọng. Cụ thể là 1.0 (khớp với điểm C), 1.272, 1.618 hay dài hơn với 2.618.

Phương pháp Take profit từng phần

Với chiến lược này, tức là trader không dừng lệnh cùng lúc mà cần chia chúng ra từng phần để chốt. Cụ thể: Bạn chọn hai trong tất cả các điểm dừng lệnh lý tưởng như hướng dẫn bên trên, và hai điểm này phải cách nhau một khoảng cách tương đối lớn.

Nếu giá chạm điểm chốt lời đầu tiên thì trader thực hiện dừng 1/2 lệnh, cùng lúc dời cắt lỗ của phần lệnh kia sang khu vực khác hợp lý hơn. Trường hợp giá chạm điểm chốt lời thứ hai thì bạn thức hiện dừng luôn lệnh kia.

Với phương pháp này, trader sẽ có thể bảo vệ được lợi nhuận và rủi ro khi giá có thể đảo chiều sớm hơn dự kiến. Bên cạnh đó, lợi nhuận có thể thu về gấp đôi khi giá có thể tăng mạnh mẽ hơn so với dừng tất cả các lệnh.

Vậy là chúng ta đã kết thúc nội dung về mô hình con dơi trong bài viết ngày hôm nay. Với Bat pattern, mô hình được cha đẻ của nhóm Harmonic pattern cho rằng là hiệu quả nhất, trader có thể tăng tỷ lệ thành công lên cao hơn. Tuy nhiên, để đạt được mục đích này, nhà giao dịch cần nắm rõ về đặc điểm cũng như cách thức sử dụng mô hình con dơi. Thêm vào đó, trader cần phải có giai đoạn học hỏi, rèn luyện để nắm chắc kiến thức, bổ sung kinh nghiệm. Một tuýp hay chính là bạn hãy thử phương pháp này với tài khoản demo trước khi thực hiện nó để giao dịch với một khối lượng tài sản lớn. Chúc các bạn thành công!