Blockchain là gì? Blockchain hoạt động như thế nào?

Blockchain được biết đến là một công nghệ cơ sở dữ liệu mang tính phát triển đột biến như một cuộc cách mạng ở trung tâm của hầu hết tất cả các loại tiền điện tử. Bằng cách phân phối các bản sao giống hệt nhau của cơ sở dữ liệu thông tin bảo mật trên toàn mạng, thì hệ thống blockchain làm cho hệ thống cực kỳ khó bị hack và gian lận. Cũng chính vì lý do đó mà công nghệ này đang rất được ưa chuộng hiện nay. Hãy cùng Traderforex tìm hiểu chi tiết về blockchain là gì bạn nhé.

Blockchain là gì?

Khái niệm 

Blockchain là một trong những công nghệ chuỗi khối cho phép tất cả các dữ liệu được truyền đi một cách an toàn và bảo mật dựa trên một hệ thống mật mã rất phức tạp tương tự như các sổ cái của một công ty, nơi mà tất cả các khoản tiền được giám sát chặt chẽ và tất cả các giao dịch được ghi lại trong một mạng ngang hàng sẽ được 

Blockchain là một sổ cái kỹ thuật số có thể nhanh chóng phân tán lưu trữ tất cả các loại dữ liệu. Các blockchain có thể ghi nhớ đầy đủ lại thông tin về các giao dịch tiền điện tử, quyền sở hữu NFT hoặc các định nghĩa hợp đồng thông minh. Cơ sở dữ liệu thông thường sẽ có thể lưu trữ loại thông tin này, nhưng các blockchains đặc biệt ở chỗ chúng hoàn toàn phi tập trung. Thay vì được quản lý ở một nơi bởi quản trị viên trung tâm, nhiều bản sao giống hệt nhau của cơ sở dữ liệu blockchain được lưu giữ đầy đủ nhất trên nhiều máy tính được phân phối trong toàn mạng. Các máy tính riêng lẻ này được gọi là các nút.

Công nghệ Blockchain – sự kết hợp giữa 3 loại công nghệ

• Mã hóa: Công nghệ chuỗi khối sử dụng khóa công khai và các hàm băm để đảm bảo tính minh bạch, tính toàn vẹn và quyền riêng tư. 
• Mạng ngang hàng: Mỗi nút trong mạng được coi là một máy khách và cũng là một máy chủ lưu trữ một bản sao của ứng dụng. 
• Lý thuyết trò chơi: Tất cả các nút tham gia nhanh chóng vào hệ thống để phải tuân thủ các quy tắc của trò chơi đồng thuận (PoW, PoS, …) và đồng thời nó cũng được thúc đẩy bởi các động lực kinh tế.

Hệ thống Blockchain chia thành 3 loại chính

• Công khai: Mọi người đều có quyền đọc và ghi dữ liệu trên blockchain. Quá trình xác thực giao dịch trên blockchain này yêu cầu nhiều nút tham gia. Do đó, việc tấn công hệ thống blockchain này sẽ cực kỳ tốn kém và không khả thi trong thực tế. Ví dụ: Bitcoin, Ethereum,…. 
• Riêng tư: Dữ liệu thuộc về một bên thứ ba hoàn toàn đáng tin cậy, vì vậy người dùng chỉ được phép đọc dữ liệu, không được ghi. Vì nó là một blockchain riêng tư, chỉ cần một số thiết bị tham gia vào việc xác thực giao dịch, vì vậy thời gian xác nhận giao dịch rất nhanh. Ví dụ, Ripple là một dạng blockchain riêng tư, trong đó 20% số nút có thể bị lừa và chỉ 80% còn lại cần hoạt động ổn định. 
• Quyền Permissioned (a.k.a. consortium): ở dạng riêng tư, nhưng có thêm chức năng. Đây là sự kết hợp giữa công cộng và tư nhân. Ví dụ: các ngân hàng và tổ chức tài chính liên doanh sử dụng các blockchain của riêng họ.

Các phiên bản của công nghệ Blockchain

Hiện tại công nghệ blockchain được chia thành 3 phiên bản nâng cấp qua thời gian. Mỗi phiên bản sẽ có những ưu điểm và nhược điểm riêng, cùng tìm hiểu nhé. 

Công nghệ Blockchain 1.0 – Tiền tệ và Thanh toán: Ứng dụng chính của phiên bản này là tiền điện tử. Nó bao gồm chuyển đổi tiền tệ, chuyển tiền và tạo hệ thống thanh toán kỹ thuật số. Đây cũng là lĩnh vực mà chúng tôi biết rõ nhất, và vì vậy nhiều người đôi khi nhầm tưởng rằng Bitcoin và blockchain là một thứ giống nhau 

Công nghệ Blockchain 2.0 – Tài chính và Thị trường: Các ứng dụng xử lý tài chính và ngân hàng: Mở rộng quy mô chuỗi khối, áp dụng các ứng dụng tài chính và thị trường. Tài sản bao gồm cổ phiếu, séc, nợ phải trả, quyền sở hữu và bất cứ những thứ gì có hoặc liên quan đến hợp đồng. 

Công nghệ Blockchain 3.0 – Giám sát Thiết kế và Vận hành: Đưa blockchain vượt ra ngoài ranh giới tài chính cho các lĩnh vực như giáo dục, chính phủ, y tế và nghệ thuật.

Đặc điểm nổi bật của Blockchain

Blockchain không thể giả mạo và không thể bị phá hủy. Về lý thuyết, chỉ có máy tính lượng tử mới có thể bẻ khóa các blockchains và nếu không có Internet trên thế giới, công nghệ blockchain sẽ biến mất. 

• Bất biến: Dữ liệu trên blockchain không thể thay đổi (có thể chỉnh sửa, nhưng để lại dấu vết) và được lưu trữ mãi mãi. 
• Bảo mật: Thông tin và dữ liệu trong blockchain được phân cấp và hoàn toàn bảo mật. 
• Tính minh bạch: Bất kỳ ai cũng có thể theo dõi dữ liệu blockchain di chuyển từ địa chỉ này sang địa chỉ khác và xem toàn bộ lịch sử của địa chỉ đó. 
• Hợp đồng thông minh: Các hợp đồng kỹ thuật số được nhúng trong mã If-This-Then-That (IFTTT) có thể tự chạy mà không cần bên thứ ba.

Blockchain hoạt động như thế nào?

Tên gọi blockchain không được chọn ngẫu nhiên như ngày nay. Blockchain thường được mô tả là một “chuỗi” được tạo thành từ các “khối” dữ liệu riêng lẻ. Khi dữ liệu mới được thêm vào mạng thường xuyên, các “khối” mới được tạo và thêm vào “chuỗi”. Điều này yêu cầu tất cả các nút phải cập nhật phiên bản blockchain của họ để chúng giống hệt nhau. 

Cách các khối mới này được phát triển cũng như tạo ra là chìa khóa để có thể giải thích tại sao các blockchains được coi là an toàn đến vậy. Trước khi thêm các khối mới vào sổ cái kỹ thuật số, hầu hết các nút cần xác minh và xác nhận tính đúng đắn của dữ liệu mới. Tiền điện tử cho phép chúng tôi xác minh rằng các giao dịch mới trong một khối không phải là một hình thức gian lận hoặc tiền chưa được sử dụng nhiều lần. 

Điều này không giống như cơ sở dữ liệu hoặc bảng tính độc lập có thể được sửa đổi nhanh chóng và đầy đủ mà không cần con người giám sát. Một chuyên gia blockchain cho biết: Các khối được liên kết an toàn với nhau, tạo thành một chuỗi kỹ thuật số an toàn từ đầu đến cuối của sổ cái. ” Các giao dịch thường được bảo mật bằng mật mã. Điều này có nghĩa là các nút phải giải các công thức toán học phức tạp để xử lý các giao dịch.

Sarah Shtylman, Chuyên gia tư vấn Blockchain tại Perkins Coie of Blockchain, cho biết: Có cả blockchain công khai và riêng tư. Bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào các blockchain công khai. H. Anh ta có thể đọc, viết hoặc xem dữ liệu trên blockchain. Bởi vì không có thẩm quyền duy nhất để kiểm soát các nút của blockchain, rất khó để sửa đổi các giao dịch được ghi lại trên các blockchain công khai. 

Các blockchain riêng tư được kiểm soát và đảm bảo bởi một tổ chức hoặc nhóm cụ thể. Chỉ tổ chức hoặc nhóm đó mới có thể quyết định ai được mời vào hệ thống của họ. Sau đó, họ có quyền quay lại và thay đổi blockchain. Quy trình blockchain riêng tư này cũng sẽ được thực hiện tương tự như một hệ thống để có thể lưu trữ dữ liệu nội bộ, ngoại trừ việc nó được phân phối trên nhiều nút để tăng cường bảo mật.

Ứng dụng của Blockchain

Công nghệ chuỗi khối được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ cung cấp dịch vụ tài chính đến quản lý hệ thống bỏ phiếu. Các ứng dụng phổ biến nhất của blockchain là: 

• Tiền điện tử: Có thể nói thì việc sử dụng blockchain phổ biến nhất ngày nay là trong các loại tiền điện tử như Bitcoin và Ethereum. Khi mọi người tiến hành các thao tác mua, trao đổi hoặc sử dụng tiền điện tử, các giao dịch này sẽ đồng thời được ghi lại trên blockchain. Blockchain có khả năng trở nên phổ biến hơn khi có nhiều người sử dụng tiền điện tử hơn. 
• Ngân hàng: Ngoài tiền điện tử, blockchain được sử dụng để xử lý các giao dịch bằng các loại tiền tệ fiat như đô la Mỹ và euro. Với công nghệ này, tiền gửi ngân hàng được xử lý nhanh hơn và các giao dịch ngoài giờ làm việc bình thường được xác minh nhanh hơn. 
• Chuyển tài sản: Blockchain cũng có thể được sử dụng để có thể nhanh chóng ghi lại và chuyển quyền sở hữu khác nhau các tài sản khác nhau. Công nghệ này hiện nay nay đang rất phổ biến với các tài sản kỹ thuật số như NFT thể hiện nghệ thuật kỹ thuật số và quyền sở hữu video. 
• Hợp đồng thông minh: Một ứng dụng khác khá tiềm năng và phát triển của blockchain là các hợp đồng tự thực hiện, thường được gọi là “hợp đồng thông minh”. Các hợp đồng kỹ thuật số này đồng thời sẽ được phát hành tự động sau khi tất cả các điều kiện được đáp ứng. 
• Giám sát chuỗi cung ứng: Chuỗi cung ứng chứa rất nhiều thông tin, đặc biệt là khi hàng hóa di chuyển từ nơi này sang nơi khác trên thế giới. Lưu trữ thông tin này trên blockchain giúp việc theo dõi trở lại chuỗi cung ứng trở nên dễ dàng hơn. 
• Bỏ phiếu: Các chuyên gia muốn áp dụng blockchain để ngăn chặn việc bỏ phiếu gian lận. Về lý thuyết, bỏ phiếu blockchain cho phép bỏ phiếu mà không thể bị thao túng bởi bất kỳ ai.

Ưu điểm và nhược điểm của blockchain

Sau khi đã tìm hiểu về khái niệm và cách thức hoạt động của blockchain thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu và đánh giá chi tiết những ưu và nhược điểm của công nghệ này, giúp bạn hiểu rõ và sâu hơn về nó nhé. 

Ưu điểm

Như đã nói ở trên thì hiện nay Blockchain đang rất phổ biến và được ưa chuộng khi nó có thể ứng dụng vào nhiều công dụng và vai trò khác nhau. Những lợi thế của blockchain là: 

• Tăng độ chính xác của giao dịch: Các giao dịch trong chuỗi khối phải được xác minh bởi nhiều nút. Điều này sẽ giúp giảm thiểu sai sót. 
• Không có người trung gian: Với blockchain, hai bên tham gia giao dịch có thể xác nhận và hoàn thành điều gì đó mà không cần bên thứ ba. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí thanh toán cho các bên trung gian như ngân hàng. 
• Bảo mật bổ sung: Về lý thuyết, một mạng lưới tương tự như hình thức phi tập trung như blockchain khiến cho bất kỳ ai cũng gần như không thể thực hiện các giao dịch gian lận. Để thực hiện một giao dịch giả, bạn sẽ phải hack tất cả các nút và thay đổi tất cả dữ liệu trong sổ cái. 
• Chuyển tiền hiệu quả hơn: Blockchain hoạt động 24/7, cho phép mọi người có thể được thực hiện các thao tác chuyển tiền tài chính nhanh chóng một cách hiệu quả hơn, đặc biệt là trên phạm vi quốc tế. Không cần phải chờ đợi nhiều ngày để ngân hàng hoặc cơ quan chính phủ của bạn xác minh theo cách thủ công.

Nhược điểm 

Mặc dù có nhiều ưu điểm đã kể bên trên, nhưng blockchain vẫn có những hạn chế sau: 

• Giới hạn số lần giao dịch trên giây: Các blockchain dựa vào một mạng lưới lớn hơn để phê duyệt các giao dịch, vì vậy sẽ có giới hạn về tốc độ di chuyển của chúng. Ví dụ, Bitcoin chỉ có thể xử lý 4,6 giao dịch mỗi giây. 
• Chi phí năng lượng cao: Giữ cho tất cả các nút hoạt động để xác thực giao dịch tiêu tốn nhiều năng lượng hơn so với một cơ sở dữ liệu hoặc bảng tính đơn lẻ khác trên thị trường. Điều này không chỉ đồng thời sẽ làm cho các giao dịch dựa trên blockchain trở nên đắt hơn mà còn đánh thuế môi trường nhiều hơn. 
• Chìa khóa này cần được bảo vệ cẩn thận. Nếu chủ sở hữu tài sản thuộc dạng kỹ thuật số đánh mất khóa mã hóa riêng tư cấp quyền truy cập vào tài sản đó thì hiện tại cũng không có cách nào để có thể khôi phục và đương nhiên điều này dẫn đến việc tài sản đó sẽ bị mất vĩnh viễn. 
• Khả năng xảy ra hoạt động bất hợp pháp: Phân cấp chuỗi khối cải thiện quyền riêng tư và bảo mật. Thật không may, điều này lại hấp dẫn bọn tội phạm. Theo dõi các giao dịch bất hợp pháp trên blockchain khó hơn các giao dịch ngân hàng gắn với tên tuổi.

Trên đây là những đánh giá liên quan về khái niệm blockchain là gì. Chúng tôi mong rằng bài viết này sẽ có ích cho các bạn trong việc tìm hiểu về thị trường và công nghệ này. Hãy tham gia nếu bạn thấy mình phù hợp với thị trường tiềm năng này nhé.

Xem thêm: Tìm hiểu một số khái niệm khác trong thế giới Blockchain như sidechain là gì, cross chain là gì.